1944, Χορτιάτης.. _1_

Με αφορμή μια αναφορά της Φιλίας στις αποζημιώσεις για τα θύματα των Γερμανών, μου ήρθε ξανά στη μνήμη η δική μας ιστορία..

2 Σεπτέμβρη 1944.. όσοι γνωρίζουν τον Χορτιάτη, βουνό και χωριό, γνωρίζουν λίγο πολύ και την ιστορία του..

Ο πατέρας μου ήταν τριών όταν τα έζησε όλα από κοντά.. το μακελειό στον Χορτιάτη Θεσσαλονίκης.. την εν ψυχρώ εκτέλεση του πατέρα, της μητέρας, του μεγαλύτερου αδελφού, της γιαγιάς, των θείων, των ξαδέλφων του μπροστά στα μάτια του.. ο παππούς και η γιαγιά που γνώρισα εγώ ήταν οι θετοί του γονείς.. ο πατέρας μου επέζησε μαζί με τα υπόλοιπα 2 αδέλφια του.. τον Αλέκο, 22 μηνών και την Αρετή, 8 ετών, που κατάφερε να τους σώσει..

Ο πατέρας μου από άμυνα (ίσως και πλύση εγκεφάλου..) έσβησε εντελώς από τη μνήμη του κάθε τι σχετικό.. έμαθε την αλήθεια 19 ετών.. όταν ενηλικιώθηκε και μπόρεσε η Αρετή να τον πλησιάσει δίχως τη συναίνεση των θετών γονιών του.. έμαθε στα 19 του ότι είχε 2 αδέλφια!!

Το 2001, 57 ολόκληρα χρόνια μετά, η Αρετή προσπάθησε να αποτυπώσει σε χαρτί όλη αυτή την 'περιπέτειά' τους.. δεν είναι συγγραφέας, ούτε έχει ιδιαίτερη εμπειρία και γνώση για ένα τέτοιο εγχείρημα, αλλά σημασία έχει ότι το τόλμησε..

Εγώ έχω το όνομα της πραγματικής γιαγιά μου και ο αδελφός μου του πραγματικού παππού μας.. ευτυχώς έχω δει τουλάχιστον μια φωτογραφία τους..

Τους θετούς παππούδες τους αγαπούσα, δεν θα πω ψέματα.. εγώ την αλήθεια την έμαθα περίπου 10 χρονών και κάπως τυχαία.. παρ' όλα αυτά ήταν ολοφάνερο ότι από πολύ πολύ μικρή δεν τους ένιωθα πραγματικά.. κάτι με έκανε να μη τους δέχομαι, να μη τους 'αναγνωρίζω'.. μου φέρθηκαν το ίδιο καλά με τους γονείς της μητέρας μου, αλλά με κάποιον τρόπο δεν τους πλησίαζα.. τι να πω;; ΑΙΜΑ!!

Έτσι θυμήθηκα και ξέθαψα το βιβλίο της θείας μου.. αποφάσισα να σας μεταφέρω λίγο λίγο ένα μεγάλο κομμάτι του, μάλλον με 1 ανάρτηση την εβδομάδα, κάπως έτσι.. ξέρω πως πιθανότατα να μη κεντρίσει το ενδιαφέρον ή να κουράσει, αλλά εγώ θέλω να το κάνω ως φόρο τιμής στους ανθρώπους που ήταν αίμα μου, η ιστορία μου, οι ρίζες μου............ και στη μνήμη του, τότε 22 μηνών, θείου Αλέκου που χάσαμε πριν 3 μήνες..

********************************************************************************

ΣΤΗΝ ΠΥΡΟΣΤΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

*ΑΠΟΦΡΑΔΑ ΗΜΕΡΑ*

Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 1944!

Την προηγούμενη ημέρα, Παρασκευή 1η Σεπτεμβρίου, απόγευμα, η Τούλα έπαιζε με τον αδελφό της τον Κωστάκη στο περιβόλι τους, έτσι είδαν ένα γερμανικό τζιπ που έφθασε από τη Θεσσαλονίκη φορτωμένο με 3-4 μεγάλα κοφίνια. Οι Γερμανοί, τα γέμισαν με σταφύλια από τις κληματαριές του προέδρου και από ένα αντικρινό σπίτι, τα φόρτωσαν στο τζιπ και έφυγαν. Τίποτα δεν προμηνούσε τι θα συνέβαινε το άλλο πρωί.

Όταν γύρισαν σπίτι τα παιδιά, έπαιρνε να βραδιάζει, σε λίγο ήρθε κι ο πατέρας, αλλά ενώ το πρωί έφυγε γερός και δυνατός για τη δουλειά, το βράδυ γύρισε άρρωστος με υψηλό πυρετό. Τον βρήκε λέει ελονοσία, φάρμακα δεν υπήρχαν τότε γι'αυτήν την αρρώστια, μόνο κάτι κινίνα κίτρινα, πικρά, φαρμάκι. Ακριβώς μία εβδομάδα πριν, από ανεξήγητο λόγο έπεσε το μουλαράκι και ψόφησε. Η Τούλα ακόμη έχει στ'αυτιά της τα σπαρακτικά κλάματα της μητέρας, το έκλαψε λες και έχασε άνθρωπο, λες και διαισθάνθηκε πόσο θα το χρειαζόταν μια εβδομάδα μετά γι'αυτό που τους περίμενε, αφού ο πατέρας ψηνόταν στον πυρετό.

Η μητέρα έβαλε τα παιδιά για ύπνο και αφοσιώθηκε στη φροντίδα του ανδρός της. Έμεινε άγρυπνη όλη νύχτα κοντά του να του βάζει πανιά με ξυδόνερο στο μέτωπο για να πέσει ο πυρετός που όλο και ανέβαινε μες τη νύχτα. Ο πατέρας χτυπιόταν και παραμιλούσε, η μητέρα πέρασε όλη την αγωνία και το μαρτύριο μόνη κοντά του προσπαθώντας να τον ανακουφίσει, αλλά με ποιο τρόπο! Το πρωί από την εξάντληση του πυρετού ήταν ένα κουρέλι. 34 χρονών παλικάρι, που έπιανε την πέτρα και έβγαζε ζουμί, αλλά να μη μπορεί να πάρει τα πόδια του.

Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 1944.

Η Τούλα με το ξύπνημα πετάχτηκε στην αυλή. Η μάντρα υψηλή, η πόρτα ξύλινη αμπαρωμένη δεν έδινε ορατότητα στο σοκάκι. Η μικρή ακούει έναν ασυνήθιστο θόρυβο, ένας βόμβος, μια οχλαβοή, βήματα από πάρα πολλά πόδια. Παραξενεμένη ανοίγει την πόρτα και τι να δει! Όλοι σχεδόν οι κάτοικοι του χωριού κάθε ηλικίας άνδρες γυναίκες, μερικοί κρατώντας κάποια πράγματα μαζί τους, με το φόβο και την αγωνία στα πρόσωπά τους περνούσαν, περνούσαν και έφευγαν προς το μονοπάτι, προς το βουνό. Ρωτάει "Που πάτε, που φεύγετε;". Δεν έμοιαζε αυτό το πέρασμα όπως κάθε πρωί που πήγαιναν οι άνθρωποι στις δουλειές τους, αυτό ήταν αλλιώτικο, σαν κυνηγημένοι, σαν να τους απειλούσε κάτι. Κάποια γυναίκα απάντησε "Πες τη μαμά και του μπαμπά σου, ο πρόεδρος έδωσε διαταγή σε 2 ώρες ν'αδειάσουμε το χωριό γιατί θα γίνει μακελειό". Το παιδί τρέχει μέσα φωνάζοντας αυτά που άκουσε, ο πατέρας εξαντλημένος δεν είπε τίποτα, μόνο σηκώθηκε αμέσως περπατώντας και έδωσε νόημα να ξεκινήσει η οικογένεια, δεν ξαφνιάστηκε, ήταν σαν να το περίμενε.

Η μητέρα ξύπνησε τα μωρά, έριξε σ'ένα σακί δυο πλαστά ψωμιά και ξεκίνησαν. Ενώθηκαν με την πορεία των συγχωριανών και προχωρούσαν αμίλητοι. Σε κάποια στροφή του μονοπατιού πάνω από την Αγία Παρασκευή δυο νέοι ντυμένοι με ωραία κοστούμια και γραβάτα προσπαθούσαν με λόγια καθησυχαστικά να πείσουν τον κόσμο να γυρίσει πίσω. "Πατριώτες, μη φοβάστε, δεν θα πάθετε τίποτα, γυρίστε στα σπίτια σας".  Οι άνθρωποι είχαν στο νου τους μόνο τα λόγια του προέδρου "σε 2 ώρες χριστιανοί αδειάστε το χωριό, κρυφτείτε όπου μπορείτε, θα γίνει μεγάλο μακελειό", προχωρούσαν προς το βουνό, να κρυφτούν, να σωθούν, να σώσουν τα παιδιά τους, οι Γερμανοί δεν γνωρίζουν τα μονοπάτια και τα κατατόπια του βουνού, δύσκολα θα τους βρουν, είναι η μόνη ελπίδα σωτηρίας.

Να όμως που οι καταπατητές δεν ήταν μόνοι, είχαν μαζί τους Έλληνες συνεργάτες, είχαν τους λεγόμενους τότε ταγματασφαλίτες και τους βρήκαν μια χαρά!

Η διαταγή ήταν "πέτρα πάνω στην πέτρα, ούτε γάτα ζωντανή". Το χωριό, κάηκε και καταστράφηκε συθέμελα.

Όσοι κάτοικοι δεν πρόλαβαν να φύγουν ή άλλοι νιώθοντας αθώοι, έμειναν στα σπίτια τους. Σαν λυσσασμένα σκυλιά έπεσαν πάνω τους, τους μάζεψαν στην αυλή του προέδρου. Εκεί τους κράτησαν αρκετή ώρα υποβάλλοντάς τους σε γυμναστική ώσπου να τους εξαντλήσουν. Εν τω μεταξύ ο Πρόεδρος βγήκε στο μπαλκόνι να τους μιλήσει φιλικά σε μια ύστατη προσπάθεια να σώσει τους ανθρώπους και το χωριό. Η απάντησή τους ήταν, να του αδειάσουν το όπλο στο χέρι του. Αιμόφυρτο τον κατέβασαν κάτω μαζί με την οικογένεια, τη μητέρα του 80 ετών, τη σύζυγο και τα δυο του παιδιά. Κατάχλομος από το αίμα που έχανε, θέλησε η γυναίκα του να του φέρει μια καρέκλα να καθίσει. Αγριεμένες φωνές "όχι, όρθιο το σκυλί" στα Ελληνικά.

Αφού λοιπόν τους κούρασαν με τη γυμναστική, τους έβαλαν στη σειρά και τους οδήγησαν στο φούρνο του Γκουραμάνη, τους στρίμωξαν επάνω στο ζυμωτήρι, καναδυό έπαθαν ασφυξία (τυχεροί!).

Μια γυναίκα κατάφερε να πηδήξει από το μικρό παράθυρο και να ξεφύγει. Εν τω μεταξύ οι Δήμιοι άναψαν τον φούρνο, τον πυράκτωσαν καλά κι άρχισε το ψήσιμο των αθώων ανθρώπων, με πρώτους βέβαια την οικογένεια του προέδρου. Κατόπιν την οικογένεια του Γκουραμάνη. Όποιος βρεθεί σήμερα στον Χορτιάτη και σταθεί μπροστά στο μνημείο του ολοκαυτώματος, θα κουραστεί να διαβάζει το όνομα αυτό. Πάνω από 25 φορές θα δει γραμμένο Γκουραμάνης-Γκουραμάνη, ανδρικό γυναικείο παιδικό. Ολοσχερές ξεκλήρισμα της οικογένειας αυτής και των συγγενών, θα μπορέσει ο επισκέπτης αν δεν του λυγίσουν τα γόνατα, να διαβάσει μέχρι και: Γκουραμάνη ... ετών (1) ένα (Βρέφος, αβάπτιστο).

Το μακάβριο έργο στο φούρνο τελειώνει με τον εξής τρόπο: ρίχνουν μια σκόνη και μια σφαίρα, η σκόνη ανάβει, οι στοιβαγμένοι άνθρωποι τυλίγονται στις φλόγες και σε λίγο τα ερείπια του φούρνου τους σκεπάζουν σ'έναν ομαδικό τάφο.

... ... ... ... ... ...

... ... ... ... ... ...

[συνεχίζεται]

... ... ... ... ... ...

... ... ... ... ... ...

********************************************************************************

Απόσπασμα από το βιβλίο "Στην Πυροστιά του Πολέμου".

********************************************************************************

Αν κάποιος κατάφερε να το διαβάσει, ξέρω ότι τον κούρασα και τον ψυχοπλάκωσα απίστευτα!! Στην επιθυμία του καθενός απλά να αγνοήσει αυτές τις αναρτήσεις..

********************************************************************************
Η συνέχεια στις αναρτήσεις:
1944, Χορτιάτης.. _2_
1944, Χορτιάτης.. _3_
1944, Χορτιάτης.. _4_